Kuvendi i Pukes, per nje Shoqeri pa armė , tė punės dhe tė ligjit.
... Nje vit me pare une kam lexuar librin "Nusja e Prillit"(ne gjuhen hollandeze, qe eshte gjuha ime e nenes) shkruar nga shkrimtari juaj me fame boterore Ismail Kadare. Ne kete liber ai pershkruan gjakmarrjen nepermjet ndjenjave te nje te riu i cili me ne fund eshte hakmarre pas nje kohe shume te gjate mendimi dhe hezitimi dhe tani pret qe te vritet brenda nje muaji. Tensioni dhe stresi i ketij te riu eshte pershkruar dhe transmetuar ne menyre te mrekullueshme ne kete liber, por eshte e veshtire per t'u imagjinuar nga nje i huaj apo dikush qe jeton jashte Shqiperise.Por ketu ne zonen tuaj eshte nje realitet i perditshem. Ju po jetoni dita-dites me kete praktike historike te lindur nga Kanuni. Ju duhe te zbatoni ligjet e stergjysherve tuaj dhe ndiqni rregulla qe ju i njihni mire. Duhet te jete pothuajse e padurueshme per ju dhe veēanerisht e tmerrshme per t'u perjetuar nga nenat dhe grate...
-Keshtu u drejtohet malesoreve Johan Buwalda, ish perfaqes i PNUD-it (programit te organizates se Kombeve te Bashkuara) "Armet ne Kembim te Zhvillimit", me fjalen e tij, qe ka "trokitur" dere me dere ne veri te Shqiperise.
Fjalet e "letres se tij" kane gjetur mbeshtetje tek ata njerez mes maleve dhe luginave qe po jetojne prej vitesh nen stresin e varferise, veshtiresive te komunikimit dhe gjakmarrjevs. Ata vazhdojne t'mos i braktisin ato troje, edhe pse perballen me veshtiresi pa fund. E pergatitur dhe e shperndare nga Komiteti i Pajtimit Mbarekombetare ne fshatrat dhe qytetet e veriut te Shqiperise kjo "leter" i eshte drejtuar ēdo familje, shoqeruar me nje thirrje, mjaft sensibilizues, per dorezimin e armeve. Ne perputhje me strategjine e tij Komiteti i pajtimit po u vjen ne ndihme, ne ēdo fshat programit te Organizates se Kombeve te Bashkuara dhe qeverise per ta mbyllur sa me me sukses fushaten sensibilizuese per dorezimin e armeve brenda dates 4 gusht.
- Nje vit me pare, Zoti Buwalda, punonte me ore te zgjatura ne zyrat e PNUD-it. Numri i armeve ne duart e popullsise shqiptare ishte i pakrahasueshem. Ndiqte me vemendje e shqetesim ēdo lajm mbi vrasjet. Nga kontaktet me terrenin konstatonte se kyēi i suksesit ishte futja ne loje e organizatave joqeveriatere te besueshme ne popull. Siē informonin mediat, me 14 qershor te vitit 2001,Komiteti i Pajtimit Mbarekombetare do te organizonte ne Puke nje kuvend me perfaqesues nga te gjithe fshatrat e veriut te Shqiperise dhe disa zonave problematike ne Jug. Populli, sipas tradites se pergjegjesise kolektive, dergonte ne kete kuvend perfaqesuesit e tij per te konfirmuar mbeshtetjen ndaj komitetit dhe vendimeve te kuvendit. Partite poltike, besimet fetare, organizata e veteraneve te luftes dhe e te perndjekurve politik, kishin nenshkruar aktin e bashkepunimit dhe mbeshtetjen e deklarates prfundimtare qe do dilte nga ky kuvend. Ajo percaktonte lenien e pergjegjesise se vrasjes mbi fajtorin per tu ndjekur penalisht nga shteti, pajtimin e paleve ne konflikt dhe lirimin e familjeve te ngujuara. denoncimin publik dhe izolimin nga shoqeria te grabitesve me dhune, te trafikanteve te femrave, te armeve dhe te droges, si dhe dorezimin vullnetar te armeve. Trafikantet e armeve, te femrave dhe te droges konsideroheshin si shkaktaret kryesore te konflikteve dhe vrasjeve tragjike. Strategjia e komitetit kishte terhequr vemendjen e mjaft organizatave joqeveritare ne terren qe kerkonin t,a mbeshtesnin ate. Ndaj dhe nxitoi, me thjeshtesi, perulje dhe plot interesim, te ishte i pranishėm ne kete kuvend.
-.." Eshte nje nder i madh pėr PNUD-in tė jetė i ftuar nė njė mbledhje historike si kjo e sotmja. Ėshtė nje nder i madh per mua personalisht te perfaqesoj nje agjenci mbareboterore ne kete nisme kombetare te komitetit dhe te jem gjithashtu i ftuar ne kete moment historik, ne kete vend historik.. -Ne jemi ketu per te ndihmuar Shqiperine te hyje ne nje epoke te re pas krizave te ndryshme qe ka kaluar vendi juaj. Shqiperia eshte nje nga vendet me te varfera -mos te themi me i varferi ne Europe, dhe Shqiperia ka nevoje te ndihmohet ne procesin e saj te zhvillimit. PNUD-i ka nje eksperience nderkombetare per te ndihmuar kete proces. Nje nga faktoret kryesore pengues per te realizuar kete ne Shqiperi eshte egzistenca e jashteligjshme e armeve. Mijra arme jane shperndare ne te gjithe vendin.
.....Prezenca e ketyre armeve dhe municioneve ne duart e popullsise civile eshte e rezikeshme.. se njerezit mund te vriten dhe eshte nje faktor paralizues per zhvillimet ekonomike dhe sociale. Investitoret rrine larg ketij vendi per shkak te kesaj situate te rrezikshme...Qeveria e shtyu afatin ne ligjin mbi dorezimin vullnetar te armeve deri ne 4 gusht te vitit 2002. Ajo ēfare dime ne eshte qe iniciativa juaj eshte nje fillim shume premtues per ndryshimin e gjendjes kritike dhe shume te rrezikshme ne keto zona. Ne perdorimin e nje arme perfshihen tre elemente, arma, plumbi dhe mendja: Ndryshimi i kesaj te fundit ka dhene nje zhvillim te pabesueshem ne ditet e sotme. Eshte me te vertete nje moment i rendesishem dhe nje hap i madh ne procesin ezhvillimit. Me mendjen ju mund te mposhtni ēdo te keqe dhe te arrini shume. Kam lexuar se, ne keto ane, ku eshte themeluar kushtetuta juaj e pare me emrin "Kanun", qindra familja kane dhene besen per te falur gjakun dhe per te zbatuar vendimin e ketij kuvendi. Ne shpresojme shume ne bashkepunimin me ju per zhvillimin e veriut dhe te gjithė shqiperise qė te hyjme ne nje epoke te re investimesh dhe sigurie sociale, -perfundon "letren" e tij zoti Buwalda duke qene i bindur se shume shpejt do te kemi nje shqiperi pa arme , te stabilizuar, ku njerezit punojne me djerse e krijimtari duke zbatuar ne ēdo hap te jetes ligjin. Gjate kesaj periudhe, ne shume zona jane dorezuar ne prezence te perfaqesuesve te PNUD, te rendit dhe pushtetit, sasi te medha armesh e municionesh nga familjet ne fshat. Perfaqesuesi i Programit per Ē'armatim, Zoti L. DOGZI prej me se tre muajsh qendron shume pak ne zyren e tij. Ai vazhdon me nje intensitet shume te larte te ndjeke programin dhe projektet ne terren, Shpesh here kerkon ndjese qe detyrohet ti shtyje takimet te cilat i konsideron te nevojshme per te qene vete prezent. Per shkak se familjet dhe pronat jane te kercenuara nga keqberesit, shume banore te zonave rurale kerkojne regjistrimin e armeve, por, pas fjaleve bindese te perfaqesuesve te Komitetit se do paisen sipas ligjit me arme te regjistruara, tregohen te gatshem per dorezimin e tyre. Komiteti ka perfaqesite e tij ne ēdo fshat te cilat perbehen nga drejtori i shkolles, kryeplaku dhe nje mediator, Ato interesohen per te gjitha problemet qe lindin ne komunitet. Ne raportet e tyre thuhet se PNUD ka investuar ne shume fshatra, projekte mjaft interesante, por ka dhe abuzime me fondet prandaj kerkohet nje monitorim me i mire i tyre. Tani, qė popullsia po ndergjegjesohet per te denoncuar e izoluar aktet kriminale, eshte rritur bashkpunimin dhe pergjegjesia kolektive per vetembrojtje dhe vetrregullim te jetes ne komunitet. Po keshtu dhe interesi per mbajtjen e armeve ka rene. Eshte krijuar nje kuptim me i drejte i rolit te shoqerise civile. Ēeshtja e mprehte e gjakmarrjes ne shume zona eshte eleminuar dhe njerezit jane me te qarte rreth pasojave te mosrespektimit te ligjit. Strategjia e komitetit ka siguruar lirimin e qindra familjeve pa kushte dhe respektimin e aktmarveshjeve midis paleve qe jane pajtuar. Ne gjashte rrethe te veriut te Shqiperise, Puke Mirdite, Diber, Kukes Has dhe Malesi e Madhe kjo stretegji ka bere te mundur qe ato te shpallen rrethe pa gjakmarrje. Te gjitha shoqatat dhe misionet tani po ecin ne baze te kesaj strategjie. Fakti qe ne Malesine e Madhe populli e hodhi poshte referendumin mbi kanunin dhe e imponoi zbatimin e strategjise se komitetit sipas vendimit te kuvendit te Pukes eshte nje tregues i mbeshtetjes se plote qe ka ne popull ky komitet. Perfaqesuesit e tij po tregojne nivel shume te larte ne punen me grupe ne zonat rurale. Por aty ka nevoje me shume se kurre per kontributin e secilit prej nesh dhe komiteti u ben thirrje te gjitha shoqatave e institucioneve ta mbeshtesin strategjine tone afatgjate qe ta ndjejme sebashku sadisfaksionin e ndryshimit. |